QUỐC HỘI THẢO LUẬN KHÔNG TỔ CHỨC HĐND CẤP PHƯỜNG Ở HÀ NỘI

Hoa sữa

Tiếp tục chương trình làm việc kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XIV, chiều 14/11, các đại biểu thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết về thí điểm không tổ chức HĐND tại các phường thuộc quận, thị xã của TP. Hà Nội.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội Hoàng Trung Hải phát biểu tại Quốc hội

1. Phù hợp với quy định của Hiến pháp, pháp luật

Đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) nêu băn khoăn việc không tổ chức HĐND ở cấp phường ở TP. Hà Nội có thể không phù hợp với các điều 110, 111 và 114 Hiến pháp năm 2013 về chính quyền địa phương, về nội dung chính quyền phải có cả HĐND và UBND.

Trả lời đại biểu Lê Thanh Vân, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc Hội TP Hà Nội Hoàng Trung Hải cho biết, việc không tổ chức HĐND cấp phường là nhu cầu thực sự của địa phương chứ không phải chỉ Hà Nội. Khi xây dựng đề án, việc đầu tiên thành phố quan tâm là việc này có vi hiến hay không. Vì vậy, nhiều cuộc hội thảo xin ý kiến các nhà luật học, nhà quản lý được tổ chức và các ý kiến đều cho rằng không vi hiến.

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật cũng khẳng định "nội dung dự thảo nghị quyết cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất với hệ thống pháp luật, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên". 

Đại biểu Phùng Văn Hùng (đoàn Cao bằng) cũng cho rằng, việc thí điểm không tổ chức HĐND tại các phường thuộc quận, thị xã của TP. Hà Nội hoàn toàn đủ căn cứ pháp lý, hợp với quy định của Hiến pháp, pháp luật.

Ông Phùng Văn Hùng khẳng định, tổ chức bộ máy chính quyền địa phương gồm ba cấp tỉnh, huyện, xã đã tồn tại trên 70 năm, qua thời gian nhiều yếu tố tác động trực tiếp đến tổ chức bộ máy. Hơn nữa, đô thị và nông thôn có nhiều khác biệt, ở đô thị có tính tập trung cao, đa dạng về nguồn lực, ranh giới địa giới hành chính không có nhiều ý nghĩa, các dịch vụ công được tổ chức ở quy mô thành phố, hoạt động kinh doanh không bị ràng buộc bởi địa giới hành chính... cho thấy một số chức năng và nhiệm vụ của chính quyền cấp phường không còn phù hợp.

Đồng quan điểm, đại biểu Ngọ Duy Hiểu (đoàn Hà Nội) cho rằng, việc không tổ chức HĐND cấp phường không đi ngược lại các nội dung đã nêu trong Hiến pháp. Ông Hiểu diễn giải Hiến pháp quy định cấp chính quyền địa phương gồm HĐND và UBND, song không phải cấp chính quyền nào cũng phải tổ chức HĐND và UBND mà có thể tổ chức phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do luật định.

Về nhiệm vụ giám sát của HĐND phường trong thời gian thí điểm, ông Hiểu cho rằng, khi không tổ chức HĐND tại các phường nữa thì cần nâng cao vai trò, trách nhiệm giám sát kiểm tra của cấp uỷ và Mặt trận Tổ quốc.

2. Giảm cấp trung gian, giảm thủ tục hành chính

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (đoàn Quảng Bình) cho rằng, qua ý kiến, tờ trình của Chính phủ, đề án về chính quyền đô thị của TP. Hà Nội, báo cáo của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho thấy, các tờ trình và tài liệu chuẩn bị hết sức chu đáo và đầy đủ. Điều này thể hiện TP. Hà Nội dám làm, có bước chuẩn bị rất kỹ lưỡng để trình Quốc hội.

Việc thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND tại các phường là một điểm rất là táo bạo, đổi mới để thực hiện nghị quyết của Quốc hội về tinh giản biên chế và sắp xếp lại tổ chức bộ máy. Đây cũng là một chủ trương lớn phát động mang tính chất xã hội sâu sắc, là cơ sở từ Hiến pháp 2013.

Về thực tiễn, việc thí điểm này đáp ứng yêu cầu phát triển về trình độ đô thị hóa, hội nhập quốc tế của Thủ đô Hà Nội, yêu cầu trực tiếp đổi mới cải cách bộ máy tổ chức tinh gọn, giảm cấp trung gian, giảm thủ tục hành chính để phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn và hiệu lực, hiệu quả hơn. Giảm được đầu mối sẽ giảm được các thủ tục cho người dân và doanh nghiệp.

Về mô hình tổ chức chính quyền địa phương, theo dự thảo thì Nghị quyết, chính quyền địa phương TP. Hà Nội ở khu vực đô thị thực hiện mô hình hai cấp, cấp Thành phố và cấp quận, thị xã. Ở cấp phường sẽ thí điểm mô hình không có tổ chức cấp chính quyền và không có cấp HĐND, cơ quan hành chính là phường, UBND phường chỉ thực hiện một số công việc quản lý hành chính Nhà nước và cung cấp dịch vụ công.

Hà Nội là một trong những tỉnh thuộc 63 tỉnh thành phố, thí điểm tại Hà Nội để tổng kết nếu phù hợp, hiệu quả thì đây là một điểm để nhân rộng trong cả nước trong sắp xếp bộ máy và tinh giản biên chế.

3. Giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý

Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Bích Ngọc (đoàn TP. Hà Nội - Chủ tịch HĐND TP. Hà Nội) cho biết, yêu cầu xây dựng Đề án được bắt nguồn từ thực tiễn của Hà Nội. Thủ đô Hà Nội có vai trò đặc biệt quan trọng, là trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, có quy mô dân số đứng thứ hai trong cả nước. Bộ máy chính quyền của TP. Hà Nội hiện nay đang từng bước thực hiện theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương có ba cấp đầy đủ, trong khi đặc điểm khu vực đô thị là dân cư sống rất tập trung, mật độ dân số cao, nên hoàn toàn có thể giảm bớt một cấp chính quyền để giảm tầng cấp, làm gọn nhẹ hệ thống hành chính. Việc này giúp cho các quyết định điều hành của UBND, Chủ tịch UBND Thành phố, quận, huyện, thị xã đối với cơ quan hành chính cấp dưới nhanh hơn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trên địa bàn Thủ đô.

Cũng theo bà Bích Ngọc, Đề án đã được Thành phố chuẩn bị công phu, có tiếp thu, rút kinh nghiệm từ việc thực hiện Nghị quyết số 26 Quốc hội khóa XII năm 2008, có xây dựng lộ trình từng bước thật chặt. Đề án được TP. Hà Nội nghiên cứu, triển khai trong hai giai đoạn: Giai đoạn từ năm 2017 đến nay, quá trình xây dựng hoàn thiện, Thành ủy, HĐND, UBND TP đã tổ chức nhiều đoàn khảo sát, nghiên cứu kinh nghiệm ở các TP đã thí điểm theo Nghị quyết số 26 của Quốc hội khóa XII, đồng thời tổ chức 8 hội thảo lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý.

TP. Hà Nội đã nhiều lần xin ý kiến các bộ, cơ quan trung ương cả bằng hình thức trực tiếp tổ chức hội nghị, hội thảo và bằng văn bản. Báo cáo xin ý kiến Đảng đoàn Quốc hội, các Ủy ban Quốc hội, Ban cán sự Đảng Chính phủ, các bộ, ban, ngành liên quan về nội dung của Đề án trước khi trình Bộ Chính trị.

Bên cạnh đó, Thành phố đã tổ chức điều tra trên 7.600 phiếu đối với 3 nhóm đối tượng: Cán bộ chủ chốt cấp huyện, cán bộ chủ chốt cấp xã, cán bộ ở thôn, tổ dân phố. Các ý kiến đều thể hiện sự đồng tình với nội dung Đề án và đã được chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho việc triển khai Đề án.

4. Nếu không thí điểm sẽ không tìm ra được mô hình mới

Tại phiên thảo luận, phát biểu làm rõ nội dung mà một số đại biểu còn băn khoăn, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội Hoàng Trung Hải cho biết, việc xây dựng đề án thí điểm không tổ chức HĐND cấp phường tại Hà Nội xuất phát từ nhu cầu của Thành phố, là đô thị phát triển nhanh, với mong muốn xây dựng hệ thống chính quyền gọn nhẹ, hiệu lực, hiệu quả, gần dân hơn và đáp ứng các yêu cầu của người dân tốt hơn.

Các địa phương đều mong muốn thí điểm mô hình quản lý theo hướng hiệu lực, hiệu quả hơn, đáp ứng nhu cầu của người dân tốt hơn. "Về cơ bản, việc thực hiện thí điểm là hết sức cần thiết. Nhờ thí điểm, chúng ta mới rút ra được kinh nghiệm, tìm ra mô hình quản lý tốt. Nếu chúng ta không thí điểm sẽ không tìm ra được mô hình mới", đại biểu Hoàng Trung Hải bày tỏ.

Theo chương trình, ngày 27/11, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết về thí điểm không tổ chức HĐND tại các phường thuộc quận, thị xã của thành phố Hà Nội.

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share